نشا مریم گلی

بیش از یک هزار سال پیش، از مریم گلی به عنوان گیاهی دارویی استفاده می شده است. مردم در گذشته از این گیاه به عنوان ماده ای مدر، عامل انعقاد خون و نیز داروی ضد تعرق استفاده می کرده اند. نام سالویا از کلمه لاتین سالوار به معنی شفادهنده، مشتق شده است. در بسیاری از فارماکوپه های، از برگ های مریم گلی رسماً به عنوان دارو یاد شده و خواص آن بر شمرده است. از عصاره مریم گلی برای مداوای برخی از بیماری های مربوط به حلق و حنجره و همچنین برای شستشوی دهان استفاده می شود.

اسانس این گیاه خاصیت ضد باکتریایی دارد و از آن در صنایع داروسازی، غذایی و همچنین در صنایع بهداشتی و آرایشی استفاده می شود.

همه ساله زمین های زراعی وسیعی در شبه جزیره بالکان، روسیه، آمریکا، ایتالیا و همچنین کشورهای اروپای مرکزی برای کشت مریم گلی اختصاص می یابد.

مشخصات گیاه:
مریم گلی بوته ای است به ارتفاع۲۰-۶۰ سانتیمتر که قسمت پایینی آن چوبی است و قسمت های بالایی ساقه های چهار گوش پوشیده از کرکهای قابل لمس دارد. دارای برگهایی به طول ۳-۱۰ سانتیمتر و عرض ۵/۱-۵ سانتیمتر، متقابل، بیضوی و کشیده، به رنگ خاکستری مایل به سبز و کرک های قابل احساس است. گل های آن به رنگ آبی روشن تا آبی مایل به ارغوانی و طول ۲-۳ سانتیمتر با لبه بالایی کوتاه است که به شکل حلقه های محوری شامل ۴-۸ گل درآمده است.

نیازهای اکولوژی:
مریم گلی، گیاهی است مدیترانه ای که در طول رویش به گرما و هوای خشک نیار دارد (مقاومت این گیاه به گرما زیاد است). گیاهان جوانی که از بذر رویش یافته اند، نیاز زیادی به آب دارند. این گیاه در فصل زمستان، در دمای پایین تر از 15 – درجه سانتی گراد دچار سرمازدگی می شود و طی 5 تا 6 روز خشک می گردد. مریم گلی برای رویش به خاک خاصی نیاز ندارد و تقریباً در هر نوع خاکی به خوبی رشد می کند. هوای گرم و خاک های با بافت متوسط (خاک های شنی – رسی) که حاوی مقادیر مناسبی ترکیبات کلسیم باشند، برای کشت این گیاه مناسب بوده و در افزایش مواد موثره آن تأثیر به سزایی دارد. خاک های شنی بسیار نرم (ماسه بادی) و فقیر از مواد و عناصر غذایی، زمین های گود، مناطق سرد و رطوبت فراوان، از عوامل محدود کننده رشد این گیاه و تأثیر فراوتنی در کاهش کمیت و کیفیت مواد موثره آن دارد.

برداشت محصول:
چنانچه تکثیر به وسیله بذر انجام گیرد و بذرها به صورت مستقیم در فصل پاییز کاشته شده باشند یا نشاء ها در فصل پاییز به زمین اصلی منتقل شده باشند، می توان یک سال بعد محصول را برداشت کرد. تحقیقات انجام شده در ایران نشان می دهد که در سال اول می توان محصول را برداشت نمود. اولین برداشت، قبل از گلدهی و اوایل خرداد انجام می گیرد.