در این مقاله مهمترین مراحل رشد کیوی به شمار می رودکه عبارتند از: هرس، آبیاری، کود دهی، سله شکنی، خاک دهی پای نهال، مبارزه با آفات و بیماری ها و….در این بخش هرس درخت کیوی به طور کامل شرح داده خواهد شد.برای خواندن ادامه مقاله همراه ما باشید…
این مرحله از مهمترین مراحل رشد کیوی به شمار می رودکه عبارتند از: هرس، آبیاری، کود دهی، سله شکنی، خاک دهی پای نهال، مبارزه با آفات و بیماری ها و….در این بخش هرس درخت کیوی به طور کامل شرح داده خواهد شد.
تعداد گل در کیوی بسیار زیاد است ولی تعداد کمی از آنها به میوه تبدیل می شود، برای گل دهی بیشتر باید درخت کیوی را هرس کرد. ازعوامل تشکیل تعداد کم میوه در کیوی می توان به عدم گرده افشانی، سقط جوانه گل، عدم تامین نیاز سرمایی، متعادل نبودن نسبت بین برگ و میوه اشاره کرد.
شاید مهمترین مسئله در پرورش کیوی گرده افشانی گل های آن باشد، چرا که رابطه مستقیم با تعداد و اندازه نهایی میوه دارد.
هرس درختان ماده و نر با هم فرق دارند. بازوهای میوه دهنده کیوی، فقط روی شاخه های سال جاری که از روی شاخه های سال قبل منشعب شده اند بوجود می آید.
عمدتا ۶ عدد از شکوفه های انتهایی شاخه تبدیل به میوه می گردد.
شاخه های ایده آل برای تولید میوه آنهایی هستند که در آنها فاصله بین جوانه ها کم باشد و جوانه ها خوب رشد نموده و به طرف بالا قرارگرفته باشند.
تاکهای کیوی مثل تاکهای انگور شدیداً به هرس نیاز دارند. میوه آن روی تی – بارهای یکساله یا بیشتر رشد می کنند، اما با پیر شدن تی- بارها خم می شوند.
تی ها را باید بعد از سال سومشان برید و جایگزین کرد.
۱-هرس زمستانه :
هرس زمستانه درختان کیوی مهم ترین و ضروری ترین عملیات اجرایی برای تولید محصول است و بیشترین تأثیر را روی فیزیولوژی و فرآیند گلدهی و در نهایت میوه دهی درختان دارد.
این هرس پس از ریزش برگ (اواخر آذر ماه ) تا قبل از شروع رشد سالیانه ( اواخر بهمن) انجام می شود.
انجام این هرس پس از شروع رشد ریشه موجب ضعف شدید درختان کیوی می شود.
الف) هرس شاخه های یکساله کامل: این هرس بصورت شاخه های انگوراست. راهنمای اصلی جهت انجام این هرس سیم ثابت مرکزی است.
معمولا در سیستم ستونی تی بار، طوری هرس می کنند که هر شاخه فرعی حدود ۲۵ تا۴۰ سانتی متر از همدیگر قرارگیرند. تا بدین صورت از توهم رفتگی شاخه ها و سایه اندازی زیاد جلوگیری شود.
در این سیستم شاخه های آویزان کناری را تا ارتفاع زانو از سطح زمین قطع میکنند یا اینکه انتهای شاخه ها را به طوری که از زمین فاصله مشخصی داشته باشد، هرس میکنند.
ب) هرس شاخه های جانبی کوتاه:
شاخه های بار دهنده هر دو سال یا سه سال یک بار از نقطه اتصال به تنه اصلی به طور کامل هرس می شود و شاخه های جوان جایگزین آنها می گردد.
در زمستان اول شاخه های جانبی را که حدود هشت جوانه دارند به فاصله ۳۰ سانتیمتر قطع می کنند.
این جوانه ها در بهار همان سال رشد خواهند کرد و از آنها حدود۶ میوه تولید خواهد شد.
هدف از هرس زمستانه باقی گذاشتن مقدارکافی شاخه های چوبی یکساله روی درخت تا جوانه ها بطور یکنواخت در سراسر شاخه تقسیم شوند.
بدین جهت لازم است در هر مسیری تنها یکسری جوانه باقی گذاشته شود.
بهترین زمان هرس اواخر آذر ماه بعد از ریزش برگ هاست. هرس شدید در این زمان باعث رشد شاخه های جدید زیاد شده و سطح میوه دهی بالا می رود.
در این هرس کلیه شاخه های ضعیف و پیچیده را حذف کرده و روی شاخه های انتخاب شده ۳ تا ۶ جوانه نگهداری می شود.
۲- هرس تابستانه:
به هرس تابستانه هرس سبز نیز گفته می شود.
در این هرس جلوی رشد بی رویه آن گرفته می شود و شاخه های زیاد بلند و بهم پیچ خورده و خشکیده قطع می شود.
هرس تابستانه درختان کیوی موجب افزایش گل انگیزی، بهبود کیفیت میوه، کاهش ضایعات انباری، کاهش حجم عملیات هرس زمستانه، کنترل آفات و بیماری ها می شود.
این هرس دو روز پس از تشکیل میوه ( نیمه خرداد ماه ) آغاز و تا پایان فصل تابستان با سرزنی شاخساره هایی که برای فصل بعد گل و میوه تولید می کنند پایان می پذیرند.
انجام هرس تابستانه در طول دوره گلدهی موجب کاهش اندازه میوه می شود.
علت این موضوع به هم خوردن تعادل هورمونی درختان کیوی است.
با توجه به اینکه کیوی فروت گیاه پیچنده است، برای قایم ایستادن آن نیاز به قیم می باشد.
هدایت بوته ها باید طوری باشد که برگ ها و قسمت های هوایی گیاه از نور کافی برخوردار باشد.
سه روش عمده برای تربیت و هدایت بوته های کیوی فروت مورد استفاده قرار می گیرد :
الف) روش آلاچیق:
در این روش فاصله بین بوته ها ۳ متر و فاصله ردیف های کشت ۶ متر در نظر گرفته می شود.
ابتدا در کنار هر بوته یک ستون بتونی به ارتفاع ۸/۱ متر نصب می کنند. در سرتاسر نوک ستون های نصب شده، الوارهای چوبی با ابعاد ۱۰ * ۵/۲ سانتی متر قرار داده می شود.
سپس با فاصله ۶ متر، عملیات فوق الذکر تا انتهای ردیف های کشت تکرار می گردد.
روی الوارهای نصب شده در نوک ستون ها، به صورت موازی و با فاصله ۶۰ – ۴۰ سانتی متر، سیم های گالوانیزه عبور داده می شود.
برای جلوگیری از حرکت سیم های گالوانیزه، آنها را از سوراخ های ایجاد شده در الوارها عبور می دهند.
ابتدا و انتهای سیم ها توسط ستون های مورب به زمین تثبیت می شوند، به طوری که قدرت تحمل وزن شاخه های موجود بر روی آنها را داشته باشند.
در انتهای تنه که ارتفاع آن ۸/۱ متر می باشد دو بازوی اصلی انتخاب نموده و در دو جهت مخالف و به طور موازی بر روی سیم گالوانیزه هدایت می شوند.
طول هر بازوی اصلی ۳ متر در نظر گرفته می شود. در روی بازوهای اصلی و با فواصل معین، بازوهای فرعی را عمود بر بازوهای اصلی انتخاب نموده و بر روی سیم های گالوانیزه هدایت می کنند.
طول این بازوها ۵/۱ متر بوده و در دو جهت مخالف بازوهای اصلی قرار می گیرند.
همه ساله از بازوهای فرعی، شاخه های یکساله حاصل شده بعد از برداشت محصول از ارتفاع معین، هرس می شوند.
در روش آلاچیق احتمال خطر باد برای میوه ها کمتر بوده و بستن شاخه های میوه دهنده به سیم ها آسانتر می باشد.
ب) روش تی – بار:
در این روش تیرهای فلزی به قطر ۹ سانتی متر و با فاصله های ۶ – ۵ متر در طول ردیف های کشت نصب می شود.
ارتفاع تیرها از سطح زمین ۸/۱ متر در نظر گرفته می شود.
در انتهای هر تیر، بازوی افقی به طول ۲ متر و به قطر ۵ سانتی متر نصب می شود و دو طرف بازو افقی توسط سیم های فلزی به ستون عمودی اتصال داده می شود.
در طول ردیف های کشت سه عدد سیم به طور موازی از روی بازوهای افقی در فواصل معین عبور داده می شود.
هنگامی که ارتفاع تنه کیوی فروت به ۱۵۰ سانتی متر می رسد، دو بازوی اصلی انتخاب نموده و در دو جهت مخالف به سیم وسط تی – بار هدایت می شود.
بازوهای فرعی عمود بر بازوهای اصلی بوده و روی سیم های کناری قرار می گیرند.
در روش دیگر که تی – بار بالدار نام دارد با نصب دو شاخه در دو نوک بازوی افقی با زاویه ۴۵ درجه، و در ضمن با عبور دادن دو سیم گالوانیزه دیگر در دو طرف این شاخه ها، شکل نیم دایره حاصل می شود.
با هدایت بازوهای فرعی به طور عمودی بر روی سیم های نصب شده، به بوته ها نور بیشتر می رسد.
ایجاد روش تی – بار آسان تر و ارزان تر از روش آلاچیق بوده و به نیروی کار کمتر نیاز می باشد.
در ضمن گرده افشانی توسط زنبورهای عسل نیز آسانتر می باشد. در این روش تهویه کافی انجام می گیرد و آلودگی به قارچ ها به ویژه به کپک خاکستری کمتر می باشد.
ج) روش حصاری (روش دیواری):
در این روش ستون های بتونی و یا فلزی با فاصله ۳ متر در طول ردیف های کشت نصب می شود.
ارتفاع ستون ها ۲۵/۲ متر در نظر گرفته می شود و ۳ ردیف سیم گالوانیزه با فاصلههای ۷۵ سانتی متر از ستون های نصب شده، عبور داده می شود.
به تدریج در طی رشد تنه، بازوهای اصلی در دو جهت مخالف روی سیم ها عبور داده شده، هدایت می شود. در این روش سایه اندازی بر روی شاخه ها بیشتر می باشد.
۱- ساخت یک ساختار قوی مانند سیستم داربست T- بار
Leader: شاخه اصلی
Canes: شاخه های فرعی که به صورت صحیح رشد کرده اند.
Trunk : تنه اصلی گیاه
Fruiting spur : اسپورهای میوه دهنده
۲- فصل اول / دوم رشد :
یک کیوی نر در بین هر ۵ تا ۷ درخت کیوی ماده قرار بگیرد.
هدایت کردن تک تنه درخت کیوی به بالای ساختار تی شکل.
حذف شاخه های دیگر برای اینکه تنه اصلی ما با قدرت به سمت بالای ساختار رشد کند.
بعد از رسیدن تنه اصلی به بالای ساختار، شاخه های دیگر را قطع کنید. این اتفاق معمولا در سال دوم بعد از کاشت نهال اتفاق می افتد.
در همه زمان ها باید از پیچیدن شاخه ها به دور میله و سیم ها جلوگیری شود. و اگر پیچید، در نهایت باید آن را قطع کرد (چون پیچش شاخه باعث می شود مواد مغذی منتقل نشده و محصول با کیفیت نداشته باشیم).
۳- فصل سوم رشد:
جوانه های تازه از شاخه های فرعی و شاخه اصلی را حذف کنید.
شاخه های فرعی به فاصله ۴۰ سانتی متر در اطراف شاخه اصلی از هم فاصله داشته باشند.
شاخه های اضافه را حذف کنید. در فصل های بعد در شاخه های فرعی شاخه های جدیدی شروع به روییدن می کند. که ما باید شاخه های فرعی را هم مانند شاخه اصلی در نظر بگیریم و شاخه های تازه روییده در شاخه های فرعی را این بار به فاصله ۳۰ سانتی متری از هم تنظیم و شاخه های اضافه را حذف کنید.
۴- فصل چهارم رشد درخت کیوی:
شاخه اصلی شروع به باردهی می کند و سال بعد شاخه های فرعی نیز شروع به بار دهی می کنند. در فصل بهار گل داده و در پاییز به ثمر می نشینند.
۵- هرس زمستانه درختان ماده :
قبل از باردهی در ۳ سال اول :
– حذف چوب های آلوده و درهم
بعد از میوه دهی :
– حذف تمام چوب های ریز
– جایگزین کردن شاخه فرعی با شاخه ای فرعی متصل به شاخه اصلی، برای در آمدن به حالت آویخته
-هرس زمستانه درخت کیوی مذکر :
حذف شاخه های مرده و کاهش آنها
-هرس تابستانی درخت کیوی ماده :
این کار برای حفظ نظم، فاصله و دسترسی به نور است. به هرس تابستانه هرس سبز نیزگفته می شود.
در این هرس جلوی رشد بی رویه شاخه ها گرفته می شود و شاخه های زیاد، بلند و بهم پیچ خورده و خشکیده قطع می شود.
-هرس تابستانه درخت کیوی مذکر :
شاخه های در حال رشد عمودی را حذف کنید.
ساختار درخت را بررسی کنید که نور مناسب و فضای کافی برای گل دهی داشته باشد.
حذف شاخه ها در هم تنیده.
منبع :اصول احداث باغ کیوی فروت.سازمان جهاد کشاورزی مازندران.
پیشنهاد ما به شما:
با سپاس از تلاش شما برای آگاهی بیشتر کیوی کاران اگر بفرمایید تعداد شاخه های فرعی روی هر درخت چقدر باید باشد ممنون خواهم بود
سلام خدمت شما همراه گرامی با توجه به سن درخت متفاوت هست و نمیتوان بطور دقیق ذکر کرد.
دیدگاهتان را بنویسید