مقالات اف اس پی مارکت
بال پولکی های زیان آور خرما
لاروهای این آفت به گل ها و خوشه های گل دهنده نر و ماده خرما حمله می کند.
گاهی نیز میوه های جوان را مورد حمله قرار می دهند. در سال های طغیانی این آفت گاهی تا ۷۰% محصول را از بین می برند.
لاروها در نسل اول ابتدا به غلاف و برگچه های خرما صدمه می زند، پس از آنکه غلاف باز شد و گل ها ظاهر شدند، لاروها به گل های نر و ماده خسارت وارد می کنند و میوه های تازه تشکیل شده را می خورند.در ادامه مقاله توضیحات بیشتری ارائه شده است.همراه ما باشید…
بال پولکی های زیان آور خرما
۱- شب پره بزرگ خرما یا کرم گرده خوار خرما
Greater date moth
Arenipses sabella Hmp
Lep. Pyralidae
لاروهای این آفت به گل ها و خوشه های گل دهنده نر و ماده خرما حمله می کند.
گاهی نیز میوه های جوان را مورد حمله قرار می دهند. در سال های طغیانی این آفت گاهی تا ۷۰% محصول را از بین می برند.
لاروها در نسل اول ابتدا به غلاف و برگچه های خرما صدمه می زند، پس از آنکه غلاف باز شد و گل ها ظاهر شدند، لاروها به گل های نر و ماده خسارت وارد می کنند و میوه های تازه تشکیل شده را می خورند.
بعلاوه درشرایط آب و هوایی گرم و مرطوب نواحی جنوبی کشور، قارچ ها و باکتری ها از محل زخم حاصله توسط لاروها، وارد خوشه و داخل میوه ها می گردند و میوه ها را سیاه می کنند.
لاروها گاهی وارد دم خوشه می شوند و با ایجاد دالان در داخل آن ها موجب شکستگی خوشه ها در اثر باد می گردند.
میزان خسارت این آفت حدود ۵ تا ۱۵ درصد است.
در سال های طغیانی این آفت گاهی تا ۷۰ درصد محصول را از بین می برد.
این آفت در نسل اول ابتدا به غلاف و برگچه های خرما صدمه می زند. پس از آنکه غلاف باز شد و گل ها ظاهر شدند لاروها به گل های نر و ماده خسارت وارد می کنند و میوه های تازه تشکیل شده را میخورند.
به علاوه در شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب نواحی جنوبی کشور، قارچ ها و باکتری ها از محل زخم های حاصله توسط لارو وارد خوشه و داخل میوه می شوند و باعث فساد آن ها می گردند.
مشخصات ظاهری و زیست شناسی شب پره های بزرگ خرما :
حشره کامل با بال های باز به عرض ۳۵ تا ۴۰ میلیمتر است، سر و پشت سینه آن قهوه ای و شکم تا حدودی سفید رنگ است.
این آفت زمستان را بصورت لارو کامل داخل دمبرگ و بند خوشه های می گذراند. در شرایط خوزستان حشرات کامل در بهار در حدود اسفند ماه ظاهر می شوند.
این زمان مصادف با ظهور خوشه های گل نر و ماده است ولی غلاف گل ها هنوز شکفته نشده است.
پروانه های پس از جفت گیری در انتهای غلاف ها و یا روی برگچه های خرما تخم ریزی می کنند. این تخم ها بفاصله ده روز باز می شوند.
لاروهای سن اول پس از خروج از تخم به غلاف های باز نشده حمله می کنند، دوره لاروی جمعا حدود یک ماه است پس از آن، لاروها در محل انشعاب خوشه ها و داخل لیف تبدیل به شفیره می شوند.
مدت شفیرگی در بهار حدود ۱۰ روز است و حشرات کامل نسل دوم اواخر اردیبهشت ماه ظاهر می شوند.
در نواحی نسبتا سردسیری حشرات کامل دیرتر ظاهر می شوند.
قریب ظهور حشرات کامل نسل دوم را در خور و بیابانک اواخر شهریور ماه ذکر کرده است (قریب ۱۳۴۸).
حشره بالغ شب پره بزرگ خرما
لاروهای نسل دوم به میوه خرما حمله می کنند.
گاهی داخل دم خوشه ها شده و با تغذیه از قسمت میانی دم خوشه ها، باعث شکستگی آن ها می شود.
این خوشه ها گاهی در اثر باد شکسته و به زمین می افتند.
از خسارات ثانویه بعد از این آفت وجود قارچ های فوماژین است که میوه ها و خوشه ها را سیاه و دودی میکند.
خسارت شب پره بزرگ خرما و نفوذ عوامل بیماری زای ثانویه
مدیریت کنترل آفت شب پره بزرگ خرما :
در بعضی از مناطق این آفت توسط دشمنان طبیعی بخصوص در زیر سطح زیان اقتصادی قرار می گیرد.
حداقل یک گونه از زنبورهای Apanteles و Macrocenterus جمعیت این آفت را کنترل می کنند.
مبارزه شیمیایی علیه این آفت بمحض شروع شکفتن غلاف خوشه ها صورت می گیرد.
مبارزه شیمیایی ویژه ای علیه این آفت صورت نمی گیرد و در واقع همن مبارزه با زنجره خرما باعث کنترل این آفت هم می شود.
سموم مورد استعمال عبارتند از دیازینون ۶۰% به نسبت دو در هزار.
۲- شب پره کوچک یا کرم میوه خوار خرما
lesser date moth
Batrachedra amydraula Meyr
Lepidoptera. Cosmopterigidae
مناطق انتشار:
کرم میوه‌خوار خرما در کشورهای خرماخیز جهان از قبیل عربستان سعودی، مصر، هندوستان، عراق، لیبی و ایران وجود دارد.
در ایران آفت مزبور تقریباً در تمام نواحی خرماخیز استان‌های خوزستان، فارس، بلوچستان، کرمان، اصفهان، یزد، هرمزگان و قصر شیرین و مهران انتشار دارد.
یکی از آفات مهم خرما در ایران است و اختصاصاً روی این میزبان وجود دارد.
در نواحی جنوب کشور زارعین به این آفت، حمیره یا سرخه می‌گویند.
لاروهای سنین مختلف آفت مزبور از میوه‌های جوان و نارس خرما تغذیه می‌کنند.
لاروهای این آفت از میوه های جوان تغذیه می کنند و از مهمترین آفات خرما در سراسر مناطق خرماخیز خاورمیانه و شمال افریقا می باشد.
مشخصات ظاهری و زیست شناسی شب پره کوچک خرما :
شب‌پره کرم میوه‌خوار خرما با بال‌های باز ۱۲-۱۰ میلیمتر و عرض ۶- ۸ میلیمتر طول دارد.
رنگ حشره خاکستری مایل به سفید همراه با پولک‌های نقره‌ای می‌باشد.
در سطح بدن نقطه‌های کوچک قهوه‌ای و در انتهای شکم یک دسته موی سفید مایل به بور دیده می‌شود.
بال های جلویی نیزه ای شکل و متمایل به خردلی می باشد. در وسط بال های جلویی یک خط طولی روشن مشاهده می گردد.
حشره کامل جنسsp. Batrachedra
اندازه شفیره ۱۲ میلیمتر، بیضی شکل و دو سر آن کشیده و به رنگ زرد است.
در روی خوشه‌های خرما و در بین تار و کرک‌های تنیده، لاروها به حال مجتمع دیده می‌شود.
کرم میوه‌خوار خرما زمستان را به صورت لارو بالغ درون پیله سفید رنگی در لای درزهای موجود روی درخت خرما می‌گذراند.
در اوایل بهار لاروها تبدیل به شفیره شده و پروانه‌های نسل اول در مناطق خرماخیز کشور در بهار هنگامی که درجه متوسط روزانه به ۱۸ الی ۲۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد و گرده افشانی خرما شروع می‌شود ظاهر می‌گردند.
دوره زندگی این پروانه‌ها ۵ الی ۸ روز است.
در این مدت حشرات بالغ از گرده‌های خرما تغذیه و پس از جفت‌گیری ماده‌ها به طور انفرادی تخم‌ریزی می‌کنند.
محل تخم‌گذاری روی انشعابات خوشه دم میوه و بالاخره اطراف برگچه‌ها و در قاعده تاج درختان می‌باشد.
دوره تفریخ هفت روز است، پس از تفریخ تخم، لارو از آن خارج و به شکوفه و میوه‌های جوان حمله میکند.
لارو ضمن تغذیه تار تنیده و وسیله تار خود را روی میوه در کنار کاسبرگ مستقر و سپس میوه را سوراخ نموده و به طرف جنین هسته خرما می‌رود.
دوره زندگی لاروی آفت ۱۵ روز است.
لاروها پس از طی این مدت بالغ شده و با تنیدن تارهای ابریشمی شفاف در لابه‌لای غلاف و انشعابات خوشه خرما گاهی لیف یا حصیر تنه درخت واقع در تاج و قاعده برگچه‌ها شفیره می‌گردد.
دوران شفیرگی آفت ۱۰-۸ روز بوده و دوره کامل زندگی حشره ۳۵ الی ۴۰ روز است.
در استان خوزستان (خرمشهر، اهواز، شادگان) ظهور پروانه نسل اول در دهه سوم فروردین ماه است.
به طور کلی فعالیت شدید لاروها در مناطق جنوبی کشور در اردیبهشت ماه بوده و همه جا در نخلستان‌ها ریزش میوه‌ها مشاهده می‌گردد.
پروانه‌های نسل دوم در اواخر اردیبهشت ماه و نسل سوم از اواسط تیر ماه به بعد ظاهر می‌گردند.
فعالیت و کثرت جمعیت لاروهای نسل سوم به اندازه لاروهای نسل اول و دوم نیست زیرا در این موقع سال در مناطق جنوبی ایران درجه حرارت روزانه به ۴۵ درجه سانتی‌گراد می‌رسد.
لاروهای نسل سوم پس از بلوغ تولید پیله نموده و در لابه‌لای لیف یا حصیر و قاعده برگچههای خرما از اواسط تابستان تا اسفند ماه به حالت لاروی (دیاپوز) زمستان‌گذرانی می‌کنند.
بدین ترتیب کرم میوه‌خوار خرما ۳ نسل در سال دارد.
طرز خسارت کرم میوه خوار خرما :
لاروهای سنین مختلف آفت مزبور از میوه‌های جوان و نارس خرما تغذیه کرده و باعث ریزش آن‌ها می‌شوند.
ریزش میوه‌های خرما از ۱۵-۱۰ روز پس از تلقیح شروع شده و تا وقتی که دانه‌ها رطب می‌شوند ادامه می‌یابد.
طرز خسارت بدین قرار است که در بهار موقعی که میوه‌های خرما به اندازه نخود شدند، لاروها هجوم می‌آورند و ابتدا با تنیدن تار، خود را روی میوه مستقر ساخته سپس قسمت انتهایی میوه خرما نزدیک کاسبرگ و گاهی نیز از وسط کاسبرگ، دانه را سوراخ کرده و از گوشت میوه تغذیه می‌کنند.
نحوه خسارت شب پره کوچک خرما
تغذیه لارو تنها از گوشت نیست بلکه لارو قسمتی از هسته خرما و جنین را قبل از این که سخت و خشبی گردد می‌خورد و در نتیجه ارتباط غذایی میوه و هسته با دم خوشه قطع و رنگ میوه تغییر می‌یابد.
رنگ میوه‌های خرما به تدریج از سبز روشن تیره شده و سپس به صورت قهوه‌ای متمایل به قرمز درآمده و ریزش پیدا می کنند.
تغذیه لارو از هسته در دورانی صورت می‌گیرد که هسته خرما خشبی نشده و میوه آن به درشتی فندق یا به اصطلاح محلی پودیز شده باشد.
پس از طی این دوره که میوه خرما شروع به رسیدن کرده و مراحلی را به نام دوره خارک و رطب می‌گذراند، کرم فقط از گوشت آن تغذیه میکند.
زیان آفت به گوشت و هسته خرما در نسل‌های اول و دوم بوده و در نسل سوم، هسته دیگر آسیب نمی‌بیند.
هر لارو در دوره زندگی خود از ۳ تا ۵ میوه تغذیه و سبب ریزش آن ها می شود.
مردم جنوب خرماهای ریخته شده را جمع آوری و به تصور این که زودرس هستند برای مصرف به نام پودیز در بازار به فروش می‌رسانند.
خسارت شب پره کوچک خرما
آلودگی میوه‌های خرما را از روی سوراخ و تار کوچکی که در روی میوه قرار دارد می‌توان به خوبی تشخیص داد.
میزان خسارت کرم میوه‌خوار در مناطق خرماخیز کشور متفاوت است و از ۲۰ تا ۷۰ درصد تغییر میکند.
حداکثر خسارت در دوره‌ای است که دانه‌ها در مراحل رشدی پودیز و خارک می‌باشند.
زیان کرم میوه‌خوار در تمام واریته‌های خرما یکسان نیست.
در استان خوزستان واریته استعمران که از نظر مواد قندی غنی‌تر از سایر واریته‌های آن ناحیه است، نسبت به کرم میوه‌خوار حساس‌تر است و نیز نخلستان‌های جوان و باغ‌های دارای ارقام پاکوتاه از نخلستان‌های قدیمی و ارقام پابلند خسارت بیشتری میبینند.
مدیریت کنترل آفت کرم میوه خوار خرما :
به نظر می رسد که پوشانیدن خوشه ها پس از گرده افشانی با کاغذهای مخصوص، پارچه و یا لیف خرما به نحوی که در بعضی از مناطق سیستان و بلوچستان متداول است تا حدود زیادی از شدت خسارت این آفت می کاهد.
مبارزه شیمیایی علیه کرم میوه خوار خرما تقریبا یک هفته پس از تلقیح گل ها صورت می گیرد.
هر یک از سموم دیازینون و یا مالاتیون به نسبت یک تا دو در هزار روی این آفت موثر واقع می شوند.
در صورتیکه تراکم انبوهی آفت شدید باشد این سمپاشی باید ۳۰ تا ۳۵ روز دیگر که مصادف با ظهور لاروهای سن اول نسل دوم است تکرار گردد.
منابع :
آزمایش فرد، پ. ۱۳۹۳٫ آفات درختان میوه و مدیریت کنترل آن ها. انتشارات سپهر.
بهداد، ا. آفات درختان میوه.
گرد آورنده : سپیده مدنی – کارشناس ارشد بیماری شناسی.
پیشنهاد ما به شما:
دیدگاهتان را بنویسید